پاچنبری چیست؟

پاچنبری بیماری مادرزادی است که در آن قسمت جلوی پا به سمت داخل و پايين چرخيده و پاشنه نيز به سمت داخل می‌چرخد. در این بیماری تاندون‌هایی که عضلات پا را به استخوان‌های مچ پا متصل می‌کنند کوتاه و سفت می‌شوند، همین باعث می‌شود مچ پا به داخل بچرخد. این بیماری هر دو پا را درگیر می کند. پاچنبری در همان هنگام تولد قابل تشخیص است، البته بسیاری از موارد آن در سونوگرافی‌های دوران بارداری تشخیص داده می‌شوند.

علت بروز پا چنبری در نوزادان چیست؟

هنوز دلیل مشخص و ثابت شده ای برای بروز این اختلال وجود ندارد، اما محققان معتقدند پا چنبری نتیجه ترکیبی از عامل‌های محیطی و ژنتیکی است. چون احتمال ابتلای نوزادان به این بیماری در خانواده‌هایی که سابقه ابتلا به این بیماری را دارند، بیشتر از بقیه است.

 طبقه‌بندی عارضه پاچنبری

غالباً پا چنبری در دو گروه اصلی طبقه‌بندی می‌شود:
• کلاب فوت جدا شده: (آیدیوپاتیک) شایع‌ترین نوع این عارضه است و در کودکانی که مشکلات پزشکی و بیماری ندارند دیده می‌شود.
• کلاب فوت جدا نشده :در ترکیب با بیماری‌های مختلف یا اختلالات عصبی عضلانی مانند آرتروگریپوز و اسپینا بیفیدا به وجود می‌آید. اگر حالت پا چنبری کودک شما با برخی بیماری‌های عصبی عضلانی همراه است ممکن است به درمان مقاوم باشد و نیاز به دوره درمان‌های غیرجراحی طولانی مدت یا حتی انجام چندین جراحی داشته باشد. بدون در نظر گرفتن شدت و نوع این عارضه، پا چنبری بدون انجام اقدامات درمانی بهبود نمی‌یابد. کودک مبتلا به پا چنبری به جای کف پا روی لبه‌های خارجی پای خود راه می‌رود و در نتیجه باعث ایجاد پینه‌های دردناک شده و قادر به پوشیدن کفش نیست. فرد مبتلا به این عارضه تا پایان عمر در پای خود احساس درد داشته و فعالیت‌های او به شدت محدود می‌شود. والدین کودکی که به طور مادرزادی دچار کلاب فوت است و بیماری خطرناکی ندارد باید از درمان مناسب کودک اطمینان خاطر پیدا کرده و بداند که کودک می‌تواند به زندگی فعال و طبیعی خود ادامه دهد.

پا چنبری چند نوع دارد؟

پاچنبری موقعیتی زمانی است که کودک در رحم تحت فشار قرار می گیرد و پا های او به سمت داخل می چرخند و دلیل آن هم کمبود فضا در رحم مادر می باشد.

پاچنبری مادرزادی که معمولاً به کلاب فوت نیز معروف است و زمانی است که پای کودک و قوزک پای او خم شده است.

پاچنبری سندرومیک زمانی است که کودک پاچنبری موروثی دارد که با دیگر وضعیت های موروثی تلفیق شده و یک مشکل دیگر هم در پای او علاوه بر این وجود دارد.

علائم پاچنبری یا کلاب فوت

در یک نوزاد متولد شده با پاچنبری :

  • بالای کف پا به سمت پایین و در داخل حرکت می کنند.
  • قوس بیشتر مشخص است و پاشنه به داخل وارد می شود.
  • در موارد شدید، پا ممکن است برعکس به نظر برسد.
  • عضلات پا در صورتی که فقط یک پا را تحت تاثیر قرار دهند، اندکی توسعه پیدا می کنند، مخصوصا در پاشنه .
  • یک فرد مبتلا به پاچنبری معمولا در هنگام پیاده روی احساس ناراحتی یا درد می کند.
  • یک متخصص مراقبت از سلامتی معمولا زمانی که نوزاد متولد می شود، پاچنبری را تشخیص میدهد.
  • گاهی اوقات می توان آن را قبل از تولد شناسایی کرد.
  • اکثر کودکان فقط پاچنبری دارند و هیچ مشکل دیگری ندارند، اما گاهی اوقات با مشکلات دیگری مانند اسپینا اتفاق می افتد.

علت های پاچنبری موقعیتی چیست؟

پاچنبری موقعیتی یا همان اکتسابی زمانی به وجود می آید که کودک در رحم بیش از حد تحت فشار باشد و معلوم می شود که یکی از پاها یا هر دو به همدیگر چسبیده اند و پوزیشن بدنی او راحت نباشد و همچنین ممکن است به دلیل کمبود مایع جنینی در رحم رخ دهد.

پاچنبری موقعیتی با کلاب فوت متفاوت است و استخوان ها و تاندون ها در پای کودک شما به طور طبیعی رشد می کند و می توان آن ها را به راحتی در پوزیشن صحیح قرار داد و پای کودک تان در این نوع پاچنبری قابل انعطاف است.

درمان پاچنبری موقعیتی چیست؟

پاچنبری اکتسابی یا موقعیتی بسیار رایج تر از پاچنبری موروثی می باشد و اصلاح کردن آن نیز راحت تر است. در حقیقت پای کودک شما به هیچ درمانی نیاز ندارد و می توانید در عرض سه ماه آن را به حالت طبیعی برگردانید. اگر پزشک تشخیص دهد که کودک شما به کمک بیشتری نیاز دارد، چند جلسه فیزیوتراپی بیشتر برای او تجویز می کند. فیزیوتراپ به آرامی پای کودک شما را بالا و پایین می کند و تمرینات مناسب را به پای او می دهد و این کار باعث می شود که تاندون های او کمی کش بیاید و عضلات آرام شود و استخوان التیام پیدا کند.

چه چیزی باعث پاچنبری سندرومیک می شود؟

سندروم پاچنبری زمانی اتفاق می افتد که کلاب فوت در وضعیت های خاصی اتفاق بیفتد.

کلاب فوت همچنین با اختلالات ژنتیکی بسیار نادری در ارتباط است، مثل سندروم ادوارد.

تقریباً از هر ده مورد پاچنبری موروثی یکی از آن ها دچار سندروم آن می باشد.

اگر کودک شما با کلاب فوت متولد شد، پزشک آزمایش های می نویسد تا سندروم های دیگر را نیز بررسی کند.

درمان پاچنبری

هدف از درمان کلاب فوت به دست آوردن عملکرد مناسب پا برای راه رفتن و بدون تغییر شکل است.

در اغلب موارد با گچ گیری پای نوزاد طی ۶ تا ۸ هفته می توان این عارضه را درمان کرد.

در گذشته بیشتر موارد درمان پاچنبری با عمل جراحی انجام می گرفت اما در حال حاضر این عارضه با روش های غیر جراحی در بسیاری موارد قابل درمان است.

در واقع هرچه درمان سریع تر آغاز شود (در هفته های ابتدایی تولد) به دلیل انعطاف پذیری بیشتر بافت ها از جمله تاندون ها ، رباط ها و کپسول مفصلی احتمال موفقیت درمان بیشتر خواهد بود.

مانیپولاسیون و انجام کشش توسط فیزیوتراپیست بر روی کف پا می تواند به جابجایی تدریجی عناطر کف پا و قرار گیری آن ها در موقعیت صحیح کمک کند.

در موارد کمی که عارضه شدید بوده و کف پای نوزاد انعطاف لازم را ندارد عمل جراحی برای اصلاح دفورمیتی انجام می گیرد.


پس از دوران گچ گیری و برای جلوگیری از عود مجدد و برگشتن پا به وضعیت قبلی استفاده از بریس مخصوص پای نوزاد مبتلا به پاچنبری به مدت چند ماه و حتی چند سال ضروری است.

بریس‌ ها انواع مختلفی دارند که بسته به شدت عارضه و مشخصات کف پای نوزاد طراحی می شوند.

بریس ها برای کاهش نیروهای وارده به اندام و برای تصحیح شکل اندام مورد استفاده قرار می گیرند.

برخی کودکان مبتلا به پاچنبری پس از طی این دوران دچار مشکلاتی در حرکت و راه رفتن بطور طبیعی هستند که با تمرینات فیزیوتراپی در منزل می توان وضعیت حرکتی این کودکان را به حالت طبیعی بازگرداند.

جراحی این عارضه اغلب برای آزادسازی تاندون آشیل است که به بهبود بدشکلی و درمان بیماری کمک می کند.