اصلا چرا بايد در خريد اسباب‏بازي‏ براي کودکان  حساسيت به خرج داد و دقت کرد؟ مگر اسباب ‏بازي‏ هم در تربيت و شکل‌گيري شخصيت ما نقش دارد؟

بله، به طور کلي بازي نقش مهمي ‏در بروز و نشان دادن احساسات، ارتباط با ديگران و شکل‌گيري شخصيت کودک دارد. انتخاب اسباب‏ بازی هم يک بخش مهم در بازی است. لازم است که انتخاب و خريد اسباب‏ بازي‏ با هدف انجام شود. مثلا برخي اسباب بازی ‏ها در تقويت قدرت تمرکز و توجه موثرند. بعضي خلاقيت و قدرت فکری کودکان را بالا مي‏برند. بعضي اطلاعات عمومي ‏کودک را بيشتر مي‏کنند و برخي موجب تقويت مهارت‏های حرکتي مي‏شوند. گاهي هم ممکن است هدف خريد اسباب‏ بازي‏ لذت بردن و شاد بودن کودکان باشد. به هر حال، انتخاب اسباب ‏بازی مناسب موجب پرورش خلاقيت و افزايش توانايی هاي کودک و گسترش ارتباط او با ديگران و آماده‌سازی او برای نقش‌های واقعی اش او در زندگي آينده مي‏شود. مثلا وقتي براي يک دختربچه عروسک مي‏خريم او را به طرف پذيرفتن نقش‌های متناسب با جنسيتش راهنمايي مي‌کنيم. او در بازی با عروسک خود رفتار بزرگ‌ ترها را تقليد مي‏کند، مي‏گويد عروسکم سردش شد، گرسنه شد يا خوابش مي‏ آيد، بايد به او شير بدهم يا او را بخوابانم... او در اين بازي به نوعی نقش مادري را تجربه مي‏کند، نقشي که او قرار است در آينده در زندگی واقعي ايفا کند.

پس اسباب‌بازی را بايد متناسب با جنسيت کودک انتخاب کرد؟

بله، ما براي يک پسربچه عروسک نمي‏خريم چون نمي‏خواهيم در آينده مردي شود که نقش مادري را ايفا کند. او قرار است در آينده پدر شود و حتی اگر ببينيم که يک پسربچه به اسباب‏ بازي‏‏های دخترانه، بازی با دختران يا پوشيدن لباس‌های دخترانه علاقه نشان مي‌دهد، بايد در وضعيت او دقت و توجه بيشتری کنيم.

بازی و اسباب بازی

 برای کودکان بسیار مهم می باشد. به طوری که آنها بیشترین ساعات بیداری خود را به بازی و فعالیت می پردازند.

کودکان زمان بازی را بسیار دوست داشته و این زمان را بر هر چیز دیگری مقدم نمیداند. انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودکان در هر سنی بسیار حائز اهمیت است. به طوری که بهترین و مناسب ترین اسباب بازی برای کودکان به ویژه در سنین پیش دبستانی، اسباب بازی های آموزشی است.

چرا که این گروه از اسباب بازی ها موجب پرورش تفکر، تخیل، سرگرمی، لذت و مهمتر از همه یادگیری در کودک می گردد و او را با مفاهیم و دنیای پیرامون آشنا می سازد. علاوه بر اینها، اسباب بازی باید از ایمنی و کیفیت لازم برخوردار باشد.

ضرورت شناخت اسباب بازی های كودكان

بازی یكی از كاركردها و نیازهای كودك محسوب می‌شود كه ضمن سرگرم كردن كودك ، او را برای ورود به زندگی واقعی آماده می‌سازد. اما انتخاب اسباب‌بازی مناسب موضوعی است كه باید مورد توجه خانواده‌ها قرار گیرد. هیچ چیز برای كودك جای اسباب بازی را نمی‌گیرد.

او با اسباب بازی خود تنها بازی نمی‌كند، بلكه اسباب بازی را تبدیل به موجودی جاندار می‌كند كه با او دوست می‌شود، دعوا می‌كند، درد‌ و دل می‌كند، نصیحت می‌كند، نگرانی‌هایش را در میان می‌گذارد و استرس خود را تخلیه می‌كند. طبیعی است كه در این بین اسباب بازی‌های مورد استفاده كودك نیز اهمیت زیادی دارد.

ویژگی های اساسی اسباب  بازی:
1)از درون برانگیخته می شود.
2)لذت بخش است.
3) آزادانه انتخاب می شود.
4)واقعیت گریز است.
5)بازیکنان به طور فعال در آن شرکت می کنند.

نقش بازی در تربیت کودکان

انواع بازی:
1)بازی جسمی: ازقدیمی ترین نوع بازی هاست، به ابزار مخصوص نیازمند است، هــم به صورت فردی و هم بـه صــورت گروهی انجام می شود.
2)بازی نمایشی: کودک در تقلید از بزرگترها از لباس و وسایل مخصــوص آنهـا استفـاده می کند مانند پسری که کت پدر را برتن کرده ویا دختر بچه ای که کفـــش پاشنــه دار مادر راپوشیده و به زحمت راه می رود.
3)بازی تقلیدی:کـــودک به تقلیـد نقــش هایی مــی پردازد که آنها را بـاور کـرده اسـت معمولاً بهترین شخصیت ها بـرای شروع ایفــای نقــش،والــدین،بــرادران،خــواهران و دوستان هستند.
4)بازی نمادین:کــودک نیـازهـا و آرزو هـای خود را با استفاده از وسایل نمـــادیـن و از طریق بازی بیان می کندبرای مثــال کودک بر تکه چوبی سوار شده وایـن طـرف و آن طرف می رود مانند اینکه سوار بر اسبی شده و آنرا هدایت می کند.
5)بازی آموزشی:مهمتریــن وسیلــه آمــوزش کـودک اسـتـفـاده از وسـایـل منـاسـب است ماننده مکعب های چوبی که کودک با جور کردن و دسته بندی کردن آنها مـی تواند با مسائل اساسی اما ساده و آسان ریاضی آشنا شود.

نقش بازی در رشد اجتماعی کودک:1)موجب ارتباط کودک با محیط بیرون می شود و دنیای اجتماعی اورا گسترش می دهد.
2)رقابت را می آموزد و شکست را به طـور واقعــی تجربه می کند.
3)موجب شکوفایی استعدادهای نهفتــه و بــروز خلاقیت می شود.
4)با رعــایت اصول و مقــررات آشنا مــی شــود.
5)حمــایــت از افــراد ضعیف را می آموزد.
6)همانند سازی بابزرگسال را می آموزد.

میزان تاثیر شرکت والدین در بازی کودکان به عوامل متعددی بستگی دارد:

  • نگرش نسبت به بازی فرزند خود
  • شناخت از مراحل رشد کودک
  •   تجربه از بازی های زمان کودکی خود
  •   آشنایی با انواع بازی ها
  •  باور نقش و اهمیت بازی در رشد کودک
  •   تاثیر کودکان از مشارکت والدین در بازی ها

مضرات بعضی اسباب بازی ها را بشناسید

یكی از نكات اساسی كه در انتخاب اسباب بازی كودك وجود دارد این است كه كودكان خردسال عادت دارند، همه چیز را به سوی دهان ببرند. بعضی از اسباب بازی‌ها مانند اسباب بازی‌های كوچك، دكمه، تیله و... ممكن است مجاری هوا را مسدود كنند و موجب خفگی شوند، به همین علت توصیه می‌شود تا سن ۳ سالگی اسباب بازی‌هایی در اختیار كودك قرار دهید كه موجب خفگی او نشود. از طرف دیگر كودكان، مخصوصا بین ۶ تا ۱۸ ماهگی، به هر چیز گاز می‌زنند.

اسباب‌بازی باید از جنسی باشد كه در اثر گاز زدن نشكند. برای این سن كودكان اسباب بازی‌های نرم و قابل شست‌وشو و نشكن مناسب‌تر است. توجه داشته باشید كه قسمت‌های مختلف اسباب‌بازی خوب به هم متصل شده باشد؛ چون اگر زود از هم جدا شده یا بشكند؛ ممكن است قسمت‌های شكسته شده به كودك شما آسیب برساند.

اگر اسباب بازی از سرب ساخته شده باشد، بسیار خطرناك است؛ زیرا سرب به علت نرمی زیاد به دست كودك مالیده می‌شود و به هنگام خوردن چیزی وارد بدن شده، باعث مسمومیت تدریجی در او می‌شود. این موضوع شامل اسباب‌بازی‌هایی كه حاوی رنگ‌های دارای سرب هستند نیز صدق می‌كند.

نكته دیگر این‌كه نشریات و روزنامه‌ها هم سرب دارند اگر كودك آنها را بخورد همراه مركب، سرب وارد بدن او می‌شود.

تفنگ، اسباب‌بازی مورد علاقه اكثر كودكان است. البته روان‌شناسان مخالف اسباب‌بازی‌های خشن هستند و معتقدند اسباب‌ بازی نباید كودك را به سوی خشونت و تكرار رفتارهای خشن سوق دهد. از سوی دیگر بیشتر این اسباب بازی‌ها به نحوی ساخته شده اند كه صداهای بلندی تولید می‌كنند.