کودک شما می تواند به طور فرضی با دشمنان تخیلی بجنگد یا با عروسک های خود بازی کند. در این نوع بازی این مهم است که فرزند شما در حال استفاده از قوه تخیل اش می باشد و همین باعث میشود تا بتواند این قوه را به مرور زمان پرورش دهد.
معمولا پدر و مادر‌ها علاوه بر لذت بردن از صحنه بازی کردن فرزندان‌شان، به آن به عنوان زنگ تفریحی برای خودشان هم نگاه می‌کنند تا بتوانند کمی از شیطنت بچه‌ها آسوده شوند و استراحت کنند. اما شاید گاهی آنها یادشان برود که همین بازی‌ها هستند که نقش بزرگی در پرورش شخصیت کودک دارند. به همین دلیل ما در چند نکته تأثیر بازی کردن را بر سلامت روحی و شخصیت کودک برای‌‌تان آورده‌ایم.
بازی یکی از نیازهای اساسی کودکان و مهم‌ترین فعالیت آنها به شمار می‌رود که در عین سرگرم‌کننده بودن، کارکردهای مهم دیگری نیز دارد. هر یک از این کارکرد‌ها به جنبه‌ای از زندگی کودک مربوط میشود و او را برای به زندگی بزرگسالی آماده می‌کند.
بازی انعکاس فعالیت‌های درونی کودک و میل به خوشی، آزادی و رضایت اوست که صفا و آرامش را برایش به ارمغان می‌آورد. روان‌شناسان معتقدند کودک در فعالیت‌های خودجوش باید آزاد گذاشته شود. در جریان بازی نیروهای ذهنی و جسمی کودک همراه با دقت، تخیل، نظم و ترتیب و چالاکی رشد می‌یابند. علاوه بر این، بازی محرک و انگیزه‌ای است که در جهت کسب تجارب اجتماعی از آن استفاده میشود. کودک از راه بازی می‌تواند به استعداد‌ها، توانایی‌ها، خواست‌ها، ضعف‌ها و نکات مثبت و منفی خود پی ببرد و با شناخت ویژگی‌های خود، ساخت شخصیت خویش را تحکیم بخشد.
بازی به عنوان فرآیندی چند بعدی، به نحوی قابل توجه، در خدمت تکامل و رشد کودک است و می‌تواند راهی برای تخلیه انرژی‌ها در سیر مورد نظر باشد. کارل گروس، از صاحبنظران قرن نوزدهم، اعتقاد دارد بازی عاملی است برای رشد نیروهای خام و آماده‌سازی آنها برای استفاده در زندگی. بازی فرآیند یادگیری را برای کودک، این انسان کوچک، لذت‌بخش می‌کند و همچنین به ارضای بسیاری از نیازهای اساسی و زیربنایی او منجر میشود. اهمیت بازی در مباحث روان‌شناسی رشد تا حدی است که صاحبنظران آن را «تفکر کودک» نامیده‌اند.
بازی وسیله‌ای برای بیان احساسات، برقراری ارتباط، توصیف تجربیات، آشکار کردن آرزو‌ها و خودشکوفایی است. فعالیت بازی در واقع تلاش کودک برای کنار آمدن با محیط است که از این طریق او خود را در می‌یابد و دنیا را درک می‌کند.
کودکاز طریق بازی به 3 نوع یادگیری اساسسی دست می یابد:
1- یادیگری در باره خود به انظمام رشد خود پندار مثبت و احساس شایستگی.
2- یادگری درباره دیگران و جهان پیرامون و توانایی توسعه آگاهی خود نسبت به دیگران.
3- یادگیری حل مسائل:کودک نیاز دارد اظهار نظر کندو کاوش نماید برای مثال هر کودکی نیاز دارد که از چگونگی کار آنها آگاهی می یابد و زمانی که به کمک نیاز دارد می تواند از دیگران کمک بگیرد بنابراین می توان نتیجه گرفت که دو عامل استعداد(فرصت و امکان یادگیری) و راهنمایی درست برای خوب یاد گرفتن ضرورت دارد در بازی کودک فرصت پیدا می کند تا نیروهای بالقوه خود را به نیروهای بالفعل تبدیل کندو تحت راهنماییهای مناسب بر یادگیری خود بیفزاید.
بازیهای ذهنی مثل شطرنج بازی، حل جدولها و یا مسائل ساده حساب که باعث رشد هوش، استدلال و شخصیت اطفال می گردند. در بازیهای ذهنی کودک مجبور به فکر کردن، استدلال کردن و حل کردن مسائل هستند.
بازی کردن می‌تواند این‌طور بر شخصیت کودک تأثیر‌گذار باشد:
1- وقتی کودک در پی نیازهای غریزی خود رها میشود، ساز و کارهای درونی و بیرونی او همه فعال می‌شوند، آرامش درونی می‌یابد، تمرکز می‌کند، فکرش را به کار می‌اندازد و خلاقیتش را بروز میدهد.
2- آرامش کودک از او شخصیتی سالم و خوش‌بین و آینده‌نگر می‌سازد.
3- وقتی تمرکز می‌کند، قدرت برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری را تمرین می‌کند. کودکانی که تمرکز را بیاموزند در بزرگی مدیرانی بزرگ و موفق خواهند شد.
4- وقتی می‌اندیشد به راهکارهای بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت دست می‌یابد.
5- هر گاه کودک در تنهایی خود بازی کند، خود به خود بر زمان و کار و امکاناتش مدیریت می‌کند و چون به تکرار گرفتار میشود و از تکرار خسته میشود، می‌کوشد راه‌های دیگری برای بازی بجوید.
6- هرگاه با دیگران بازی کند از روابط خانوادگی تا اجتماعی همه را می‌آزماید، ولی گاهی مادران محافظه کار، به دلیل حساسیت های بی مورد جلوی این تجربه‌های گران سنگ را می‌گیرند.
نقش بازی در رشد اجتماعی کودک
از بعد رشد اجتماعی، تعامل در بازی با دیگر کودکان، کودک را قادر می‌کند تا تصورش را از خود و دیگران به صورت عام رشد دهد. کودکی که بازی می‌کند نقش خود را به طور مرتب تغییر میدهد و مجبور میشود چشم‌انداز خود را نیز متفاوت سازد. در بازیهای گروهی که مقررات و قواعد دارند، بازیکن باید نقش دیگر بازیکنان را بداند و همچنین توانایی برعهده گرفتن نقش دیگران را در خود رشد و توسعه دهد تا از طریق پیش‌بینی آنچه در آینده اتفاق می‌افتد، بتواند رفتار خود را با آن سازگار کند. کودک شروع به ارزیابی توانایی‌های خود در مقابل دیگران می‌کند و هویت یا تصور از خود را بهبود می‌بخشد.
کودکانی که با دیگر بچه‌ها بازی می‌کنند، هویت خود را بهتر کشف می‌کنند. آنها از طریق بازی کردن نقش‌های متنوع بزرگسالان، مقررات اجتماعی و معیارهایی که رفتار بازیگر را تنظیم می‌کند، می‌آموزند. بازیگر باید یاد بگیرد که به قواعد بازی، حتی زمانی که انگیزه‌های آنی او را به سوی یک رفتار کاملا متفاوت سوق میدهد، پایبند باشد.
بازی با عروسک، موثر در رشد شخصیت کودکان
علاوه بر این، کودک در حین بازی خود را در موقعیت‌های اضطراب‌آور و ترسناک قرار میدهد و با همراهی عروسک به جست‌وجوی راه‌حل می‌پردازد و از این طریق تسلط خود را بر موقعیت‌ها افزایش میدهد. کودکی که از مراجعه به دکتر هراس دارد، با همکاری عروسکش نقش‌های بیمار و پزشک را بازی می‌کند و از این طریق تسلط خود را در موقعیت‌هایی که احتمالا پیش خواهد آمد مجسم می‌کند و تا حدی بر نگرانی و ترسش فائق می‌آید.
همچنین بازی ممکن است معانی خاص و مهمی برای برخی از کودکان داشته باشد و تمایلات گوناگون آنها را به صورت نمادین ارضا کند اما مطمئنا نمی‌تواند برای همه بازیکنان همان مفهوم خاص را داشته باشد. بازی به خصوص با عروسک، علاوه بر موارد ذکر شده قبل می‌تواند در رشد شخصیت کودک تاثیرات بسزای دیگری نیز داشته باشد.
تقویت اعتمادبه‌نفس
عروسک هم صحبت و مخاطبی است که پیوسته همراه کودک است و هر زمان کودک اراده کند مورد مصاحبت او قرار می‌گیرد. مخاطبی که هیچ‌گاه از صحبت کودک خسته نمی‌شود، چشم‌هایش پیوسته باز است و حواسش پرت نمی‌شود، هنگام صحبت کردن کودک خمیازه نمی‌کشد یا راه آشپزخانه را در پیش نمی‌گیرد و یا حتی به او گوشزد نمی‌کند که گرفتار است. حرف‌های تکراری کودک را گوش میدهد، هرگز وسط حرف‌هایش نمی‌دود، در حین صحبت اشکالات تلفظی‌اش را اصلاح نمی‌کند و یا برای روند کند صحبت او بی‌تحمل نیست.
با توجه به موارد ذکر شده این نکته قابل توجه است که ارتباط کودک با عروسک یک رابطه ساده و بی‌ارزش نیست که برخی والدین تنها برای پر کردن اوقات فراغت از آن استفاده می‌کنند. این ارتباط مبانی اساسی ارتباط عمیق و گسترده روانی – اجتماعی کودکان را در دوره‌های بعدی رشد و تکامل شخصیت آنها پی‌ریزی می‌کند و باعث میشود آنها در آینده بتوانند با قدرت تحلیل بهتر و تجارب مثبت‌تری به روابط خود با دیگران در جامعه ادامه بدهند.
خانه سازی:
خانه سازی قدرت ریاضی را افزایش میدهد؟ این جمله شاید به طور کلی درست نباشد اما باید بگوییم که طبق گزارشات دانشمندان، گروهی از آن ها تعدادی از کودکان را از سنین کودکی زیر نظر داشته و متوجه شدند که کودکانی که در بچگی به این بازی مشغول بوده اند در سنین بالا مسائل ریاضی را بهتر انجام می دادند. همچنین این کودکان بهتر از دیگران می توانند از پس مشکلات برآیند.
بازی خارج از خانه:
تلویزیون و کامپیوتر و وسایلی از این قبیل کودکان را در خانه نگه میدارد، اما باید آگاه باشیم که بسیاری از فرصت های آموزشی در خارج از خانه وجود دارد. اجازه بدهید تا فرزندانتان در خارج از خانه به بازی بپردازند. این کار باعث افزایش سطح فرهنگی آن ها میشود و همچنین باعث میشود تا در شرایط سخت به ذهن خود فشار آورند تا بتوانند یک تصمیم درست بگیرند.
آنچه والدین باید بدانند
- مانع بازی بچه ها نشوید!
- تفریح و سرگرمی برای کودکان
- مشخصات یک اسباب بازی مناسب
- انتخاب صحیح اسباب بازی برای کودکان
- اهمیت بازی در رشد عاطفی - اجتماعی کودک
- تفریح کودکان در فضای باز
دیدگاه خود را بنویسید