اضطراب یا ترس از مدرسه غیرطبیعی نیست و تقریبا در ده درصد از کودکان دیده می شود. این کودکان از رفتن به مدرسه امتناع می کنند و دلایل مختلفی برای نرفتن می آورند.

علائم ترس از مدرسه:

کودک روزهای زیادی در مدرسه غیبت دارد، شکایت می کند که حالش خوب نیست و علائم مبهم و بی دلیلی را عنوان می کند. برخی از آنان دچار سردرد، دل درد، افزایش دمای بدن، تهوع یا سرگیجه می شوند.

  • تماس های مکرر از مهدکودک یا مدرسه برای حضور والدین و بازگشت به خانه
  • عدم علاقه به آماده شدن در صبح
  • امتناع از دوست شدن و حرف زدن با بقیه کودکان
  • جویدن ناخن
  • لکنت زبان
  • عصبانیت و پرخاشگری

ویژگی‌ها و نشانه‌های ترس از مدرسه

کودکانی که از مدرسه می‌ترسند اغلب بسیار حساس و نا‌ایمن‌اند. این کودکان ترجیح می‌دهند همیشه کنار والدین خود بمانند و در صورت جدایی از آنها دچار اضطراب می‌شوند! اگر فرزندتان نشانه‌های زیر را بروز داد، ممکن است با ترس از مدرسه روبه‌رو باشد:

  • نشانه‌های جسمی مداوم مانند ناراحتی‌های شکمی، حالت تهوع، استفراغ، اسهال یا خستگی شدید بدون علت پزشکی قابل‌تشخیص و واقعی؛
  • کج‌خلقی، وابستگی یا علائم اضطراب در صورت جدایی از والدین؛
  • ترس شدید از تنهایی یا ترس‌های غیر‌منطقی؛
  • دشواری در خوابیدن و کابوس دیدن مداوم؛
  • بروز نشانه‌ها در روز‌های مدرسه و رفع این نشانه‌ها در روز‌های تعطیل و آخر هفته‌ها

دلایل ترس از مدرسه در کودک چیست؟

هرگز نباید از عدم آگاهی کودک نسبت به جزییات قوانین و مقررات مدرسه استفاده کرد و  عوامل ایجاد ترس در کودک را ایجاد کرد هرگز به گودک نگویید (اگر غذا نخوری به معلمتان خواهم گفت) . هراس از مدرسه، ترس شدیدی است که فقط در مورد مدرسه وجود دارد و کودک در مکان‌های دیگر می‌تواند دوری از مادر را تحمل کند. این ترس می‌تواند از بخش خاصی از مدرسه، عملکرد تحصیلی یا محیط مدرسه یا در اثر تجربه اتفاق‌های ناخوشایند، مانند آزار دیدن از دوستان در مدرسه یا مشکلاتی در مسیر خانه تا مدرسه باشد. در این موارد پی بردن به علت هراس، برای اقدام‌های درمانی ضروری است.

دلایل به وجود‌ آمدن ترس از مدرسه

  1. متغیر‌های اجتماعی ـ جمعیت‌شناختی
  2. اضطراب
  3. افسردگی
  4. عوامل آموزشی  
  5. عوامل خانوادگی

ترس از مدرسه در چه کودکانی بیشتر بروز می‌کند؟

هر کودکی ممکن است با ترس از مدرسه روبه‌رو شود. برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که کودکانی با شرایط زیر، بیشتر در معرض خطر هستند:

  • تک‌فرزند‌ها
  • کوچک‌ترین فرزند خانواده
  • کودکانی که بیماری‌های مزمن دارند

ویژگی های کودکانی که از مدرسه می هراسند :

  • تبعیض در محیط زندگی
  •  احساس تنهایی در مدرسه
  • وابستگی شدید کودک به مادر
  • ویژگی شخصیتی ترسو و یا خجالتی بودن کودک
  • نا آگاهی نسبت به توانایی های خود در مقایسه با سایر همسالان خود
  • داشتن مادری مضطرب و یا سلطه جو که سعی دارند کودکشان هرگز از خانه خارج نشود.

توصیه های برای غلبه بر ترس از مدرسه

1- پیش از شروع مدرسه به هنگام ثبت نام و یا هر زمان دیگر که میسر بود فرزند را با خود به مدرسه ببریم. برای او از مدرسه صحبت کنیم. اطراف و فضای داخل آن و حتی مسئولان مدرسه را به او بشناسانیم تا آمادگی لازم را کسب کند.

2- برای خرید وسایل مدرسه حتما فرزند را همراه خود ببریم و در انتخاب لوازم, نظر او را جویا شویم.

3- برای بردن فرزند به مدرسه از زور, تهدید یا تنبیه استفاده نکنیم. زیرا شدت اضطراب او را بیشتر خواهد کرد.

4- به احساسات و حرف های فرزندمان با دقت توجه کنیم. در مسیر برگشت از مدرسه, فرزندان دوست دارند همه چیز را برای والدین, به خصوص برای مادر تعریف کنند. سعی کنیم شنونده خوبی برای صحبت های آنها باشیم.

5- خاطرات خوب و خوش خود و یا خواهر و برادر بزرگ تر او را از مدرسه برایش بازگو کنیم.

6- با آرامش فرزندان را به مدرسه بفرستیم و از اسرار هاو تاکید ها و امر و نهی های زیاد بپرهیزیم چون اضطراب ها   فرزندان منتقل می شود.

7- از مدرسه به عنوان حربه ای برای تنبیه استفاده نکنیم. برای مثال نگوییم "اگر مشق هایت را ننویسی, به معلم تان می گویم."

8- توجه و عکس العمل زیاد موجب تقویت ترس در فرزندان می شود. از این رو از این موارد بپرهیزیم.

9- فرزندمان را هر شب به موقع و در ساعات معینی بخوابانیم.

10- بیشتر از نیرو و توان فرزند از او تکلیف درسی نخواهیم.