لوس شدن کودک به یکی از دغدغه های حوزه تربیت در خانواده ها تبدیل شده است که هر روز نیز در جامعه ما این معضل رو به افزایش است. روان شناسان اعتقاد دارند که لوس بودن و یا لوس شدن کودک یک اختلال رفتاری است که در نتیجه آن کودک نمی تواند به درستی با هم سن و سالان و یا بزرگترهای خود رفتار نموده و تعامل برقرار کند. اگر بخواهیم در مورد علل اصلی لوس شدن کودکان صحبت کنیم باید گفت که یکی از مهم ترین دلایل لوسی کودکان رفتار ضعیف و غیر قاطع والدین می باشد. در واقع این به آن معنا نیست که والدین باید خشن باشند اما والدینی که در برابر تمامی خواسته های کودک سر تعظیم فرود می آورند و به خیال خود دارند به آن ها محبت می کنند علت اصلی لوس شدن فرزند خود هستند. می شود گفت اگر کودک احساس کند که با گریه و زاری و رفتاری این چنینی می تواند شرایط و جو را به نفع خود تغییر دهد این به یک عادت بد در او تبدیل شده که در تمام زمان ها و هر گاه که کودک خواسته ای داشته باشد به اجرا در می آید و در این بین این والدین هستند که با رفتار خود می توانند موجب لوس شدن کودک شده و یا جلوی این امر را برای همیشه بگیرند. علت مهم دیگر در لوسی کودک را می توان تناقض در رفتار های والدین و بزرگتر ها دانست مثلا اگر کودکی یکبار با گریه و زاری نتوانست به خواسته اش برسد اما حس کند که والدین او در مقابل گریه و زاری او رفتار و واکنشی متفاوت از خود نشان می دهند در دفعه بعد روش جدیدی را برای در خواست نامعقول خود انتخاب می کند مثل فریاد زدن و یا جیغ کشیدن لذا پدر و مادر و به طور کلی بزرگترها باید در مقابل رفتارهای کودک واکنشی تقریبا مشابه و هماهنگ از خود نشان دهند.
با بچه های لوس، اینگونه برخورد کنید
اگر ما خودمان صاحب بچه ی لوس نباشیم؛ حتما با آن ها در مهمانی یا محافل عمومی برخورد کرده ایم، بچه هایی که لوس هستند معمولا با کوچک ترین اخم گریه میکنند و جیغ میکشند، سر ناسازگاری دارند و به هیچ صراطی مستقیم نیستند. رفتار و نحوه برخورد با کودکان ننر و لوس بسیار سخت است ولی میشود طوری با آن ها برخورد کرد که آن ها هم بعد از مدتی رام شوند و حرف گوش کنند. در ادامه روش برخورد با کودک لوس را به شما میگوییم، با ما همراه باشید.
برای اصلاح رفتارهای منفی کودکان روش‌های مختلفی وجود دارد که بر اساس رفتار خاص در کودکی خاص ممکن است برخی از این روش‌ها کارایی بیشتر و برخی کارایی کمتری داشته باشند:
– قانون گذاشتن
– درست دستور دادن
– تنظیم الگوی ارتباطی
– تشویق رفتارهای مثبت
– نادیده گرفتن برخی از رفتارهای منفی
– تنبیه رفتارهای منفی
ویژگی‌های یک کودک لوس
- بچه خودشیفته
- بی‌احترامی کودک نسبت به بزرگسالان یا دیگر بچه ها
- نافرمانی کودک در منزل یا مدرسه
- بدخلقی کودک و غوغا به پا کردن
- بی انگیزه و عدم خودکفایی کودک
- همیشه به دنبال جلب توجه دیگران است و نمی‌تواند تنها باشد
- تکرار اقدامات فریبکارانه توسط کودک
- در دوست پیدا کردن مشکل دارد
یک بچه لوس معمولاً غمگین و از درون ترسو است زیرا بیشتر تحت کنترل خواسته‌های درونی خود است نه تحت کنترل والدین خود و این ترسناک است.
برای اصلاح رفتار فرزندتان سعی کنید به جای استفاده از اصطلاحاتی مثل لوس بودن در توضیح رفتار کودکتان به سادگی آن را تعریف کنید. در این صورت دقیقا می‌دانید دوست دارید فرزندتان چه رفتاری داشته باشد و از چه کاری بپرهیزد. مثلا بگویید:
– هنگام بالا رفتن از پله‌ها پاهایش را محکم به زمین می‌کوبد و سر و صدا ایجاد می‌کند.
– وقتی به او می‌گویم سراغ تکالیف مدرسه‌اش برود، او همچنان به تماشای تلویزیون ادامه می‌دهد.
– روی مبل بالا و پایین می‌پرد.
– دست‌هایش را نمی‌شوید.
– صدایش می‌کنم، جواب نمی‌دهد.
– وقتی از مدرسه برمی‌گردد، لباس‌هایش را روی زمین پخش می‌کند.
– در اتاق را محکم می‌بندد.
– هنگام عبور از خیابان دستان مرا رها می‌کند و می‌دود.
چگونه کودکان لوس را اصلاح کنیم؟
اگر کودک نوپا یا پیش دبستانی دارید که نشانه هایی از رفتار لوس از خود بروز می دهد، چندین روش برای متوقف کردن آن وجود دارد.
جبهه متحد تشکیل دهید
شما، همسرتان و کسی که از بچه مراقبت می کند(مثلاً پرستاربچه) در مورد موقعیتهایی که نیاز به قاطعیت یا نرمش دارد، باید مقررات واحدی داشته باشید. کاپ می گوید:" اگر یکی از والدین قاطع و دیگری بسیار مداراگر باشد، کودک در مورد آنچه می تواند داشته باشد و آنچه نمی تواند داشته باشد، بسیار گیج می شود. و وقتی کمی بزرگتر بشود، برای به دست آوردن چیزی که می خواهد، از سیاست یکی از والدین علیه دیگری سوءاستفاده می کند."
نقش تشویق و تنبیه در تربیت کودک
تشویق و تنبیه دو روش متفاوت تربیتی هستند و بایستی ویژگی هایی داشته باشند تا مؤثر واقع شوند. این دو روش چنانچه به موقع و با اصول درست اعمال گردند، می توانند از لوس شدن کودکان جلوگیری کنند. معمولاً کودکان لوس، والدین تسلیم شونده دارند. آنها در مقابل خواسته های کودک فوراً تسلیم می شوند و هر آن چه که او طلب کند، برایش فراهم می کنند.
والدینی محبت کننده و در عین حال قاطع باشیم
وقتی صحبت از قاطع بودن به میان می آید، برخی از والدین تصور می کنند که جدی و قاطع بودن به این معناست که مثلاً پرخاشگر هم باشیم و یا این که چنانچه فرزندمان از ما پیروی نکرد، با زور و خشونت مواردی را به او تحمیل کنیم. حال آن که در مقوله های تربیتی، قاطع و جدی بودن به این معناست که از اصولی پیروی کنیم و قوانینی برای فرزندانمان داشته باشیم، به علاوه، اصرار به اجرای آن قوانین در خانواده وجود داشته باشد. ثبات خُلق و ثبات اندیشه و رفتار در والدین ضروری است.
همه چیز به موقع و در زمان خود بایستی انجام پذیرد
چنانچه کودکان از قوانین خانواده پیروی نکنند و حتی خلاف آن عمل کنند، برای مثال در جمع فامیل رفتاری از آنها سر بزند که مطابق با موازین تربیتی نباشد، آیا لازم است که مثلاً در جمع مورد تنبیه یا سرزنش قرار گیرند؟ مسلماً نه؛ یادآوری نکات تربیتی و قوانین مورد نظر به کودک بایستی در منزل و به طور خصوصی صورت گیرد. کودکان برای قضاوت دیگران راجع به خودشان اهمیت فراوانی قائلند و چنانچه در حضور دیگران مورد توبیخ قرار گیرند رنجیده خاطر می شوند و در پاره ای موارد رفتارهای تلافی جویانه از آنها سر خواهد زد.
از نقاط حساس دوری کنید
اگر می دانید که وقتی با کودک به خرید بروید حتماً برای اسباب بازی به شما التماس خواهد کرد، سعی کنید او را درخانه یک دوست، فامیل یا پیش پرستارش بگذارید و بعداًَ بدنبال او بروید. با اعمال این روش، ممکن است او پس از مدتی عادت خودش را مبنی بر درخواست همیشگی اسباب بازی در موقع خرید منزل به فراموشی بسپارد. دراین صورت، پس از مدتی می توانید در وضعیتی تازه، باز هم با هم به خرید بروید.دقت کنید که وقتی یکی از شما خسته است به محیط های حساسیت برانگیز نروید. وقتی روزی طولانی و سخت را پشت سر گذاشته اید، بیشتر احتمال دارد تسلیم بچه بشوید، بچه هم اگر خسته باشد یا به اندازه کافی استراحت نکرده باشد، احتمال تحریک شدن و بهانه گیری اش بیشتر است
از تقویت مثبت استفاده کنید
قبل از این که با هم به میهمانی یا خرید بروید، به کودک بگویید: "می دونم که وقتی من و تو با هم بریم خرید، تو پسر خیلی خوبی خواهی بود." و اگر بچه واقعاً رفتار خوبی داشت، او را تحسین کنید، و پیش دوستان و فامیل به نحوی که به گوش خودش برسد، از او تعریف و تمجید کنید، مثلاً به این شکل: "نمی دونین مری توی سوپر مارکت چه قدر رفتارش خوب بود، من بهش افتخار می کنم
دیدگاه خود را بنویسید