اسپینر (Fidget spinner) یک اسباب بازی کاهش استرس است. یک اسپینر معمولی دارای یک یاتاقان در مرکز است که از مواد مختلفی مانند برنج، فولاد ضد زنگ، تیتانیوم، مس و پلاستیک ساخته می‌شود. خرید اسپینر برای افرادی که دارای مشکل تمرکز یا بی‌قراری و نگرانی بیش از حد هستند (مانند مبتلایان به ADHD، اوتیسم یا اضطراب) مفید است و مانند یک مکانیزم رهایی استرس و نگرانی کار می‌کند. عده‌ای از دانشمندان معتقدند که این اسباب بازی مفید و عده دیگری نیز آن را فاقد کاربرد می‌دانند و حتی معتقدند که ممکن است باعث حواس پرتی شود.

طراحی:

اسپینر برای رهایی از تنش طراحی شده است. اسپینر دارای 2 یا چند پره با یک بلبرینگ در مرکز آن ساخته شده که کاربر مرکز آن را با دو انگشت نگاه میدارد و پره ها را به چرخش در می آورد.بلبرینگ های به کار رفته معمولا از جنس سرامیک یا فلز(استیل ضد زنگ یا کوروم) ، طراحی هیبرید شده اند. بلبرینگ ها از نظر زمان چرخش(روان بودن) ، ارتعاش و صدا متفاوت هستند.

پیدایش

کاترین هتینگر، یک مهندس شیمی، به عنوان خالق اسپینر شناخته می‌شود و بسیاری از نشریات معتبر، از جمله گاردین، نیویورک تایمز و نیویورک پست، او را مخترع این اسباب بازی معرفی کرده‌اند. خانم هتینگر در خواست ثبت این اختراع را در سال 1993 ارائه کرد. وی به نیویورک پست گفت که ایده این اسباب بازی را از پرتاب سنگ به یک پلیس توسط یک کودک گرفته است. او پس از دیدن این اتفاق تصمیم گرفت تا وسیله‌ای را بسازد که کودکان با استفاده از آن بتوانند استرس را کاهش داده و انرژی خود را به روش صلح آمیزی تخلیه کنند. اما وی به نشریه گاردین گفته است که ایده این وسیله را هنگامی که از بیماری خود ایمنی میاستنیا گراویس رنج می‌برده، پروردانده است. وی که در هنگام ابتلا به این بیماری، به دلیل ضعف جسمانی نمی‌توانسته با دختر خردسال خود بازی کند، با استفاده از کاغذ و چسب، کاردستی‌های مختلفی برای سرگرم کردن او می‌ساخت. کم کم این عمل او با استقبال دیگران روبرو شد و وی به ساختن این وسیله روی آورد.

تأثیر در سلامتی
با محبوبیت این وسیله در سال 2017، بسیاری درباره اثرات آن در کاهش اختلالات ADHD و اوتیسم به مباحثه پرداختند. اسپینر به عنوان ابزاری برای آرام بخشی و تمرکز ساخته شده و به عنوان ابزار کاهش استرس تبلیغ می‌شود. هتینگر اعلام کرده که معلمان از آن برای متمرکز کردن کودکان مبتلا به اوتیسم استفاده می‌کنند. جیمز پلفیک اظهار کرده که تحقیقات کافی درباره اثرات این ابزار صورت نگرفته و نمی‌توان کاربرد آن را تأئید کرد. متخصصین نیز به دو دسته تقسیم شده‌اند. بسیاری معتقدند که این وسیله برای بیماران ADHD و اوتیسم بسیار کاربردی است و عده‌ای دیگر معتقدند که این وسیله باعث اختلال در تمرکز می‌شود.


الین تیلور کلاوس، از مؤسسین بنیاد impactADHD در گفتگو با CNN اظهار کرده است که بسیاری از مبتلایان به ADHD نیاز به یک محرک دائم دارند و اسپینر به آن‌ها برای تمرکز کردن کمک می‌کند. کاترین راس کلر، یک تراپیست اظهار کرده که این وسیله برای کودکانی قابل کاربرد است که زیر نظر یک مربی یا پرستار با این وسیله کار کنند و از آن استفاده درستی شود. استفن پاس، یک تراپیست دیگر نیز معتقد است که این وسیله به دلیل ظاهر خود، مانع تمرکز کودک بر معلم یا مربی خود خواهد شد.

فواید بازی با اسپینر

1- کاهش استرس با اسپینر

تحقیقات در مورد فواید اسپینر نشان می‌دهد که این وسیله می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. در یک مطالعه نشان داده شد که فشار توپ استرس یا اسپینر‌ها در حین عمل جراحی با بی حسی موضعی یا مواردی مانند انجام اعمال دندانپزشکی می‌تواند اضطراب را ۱۸ درصد و درد را ۲۲ درصد کاهش دهد. در واقع یک حرکت دستی تکراری، بی روح و کاملا غیرشناختی مانند چرخش اسپینر می‌تواند با هدایت انرژی عصبی از منابع ذهنی به حرکت دستها، به رها شدن مقطعی ذهن از تمرکز بر روی وظایف و افکار مهم و استرس‌آور کمک کند و تا حدی اضطراب خفیف تا متوسط را کاهش دهد.

2- کارکرد فیجت اسپینر برای تمرکز

بنابر یک دیدگاه اسپینر و به طور کلی استفاده از فیجت‌ها بخشی از مغز شما را به خود مشغول می‌کند و باعث می‌شود که افکار دیگر و مخصوصا افکار وسواسی جایی در ذهن شما نداشته باشند و حواس شما را به خود پرت نکند. تحقیقات نشان داده است که وول خوردن و انجام حرکات تکراری از فکر کردن به افکار مزاحم و غیرضروری مانند مواردی همچون اینکه «دیگران در مورد من چگونه فکر می‌کنند؟» پیشگیری کند. با این حال نگاهی به مقالات علمی در مورد فواید اسپینر ممکن است کمی گیج کننده به نظر بیاید. در واقع نظریات زیادی هست ولی شواهد علمی زیادی وجود ندارد.

3- تسهیل فرایند فکر کردن

دیدگاه دیگری در مورد فواید اسپینر بر این تاکید دارد که حرکت‌های بدنی به فرآیند فکر و بیان کمک می‌کنند. مثلا اگر بخواهید در حالی که کاملا بی‌حرکت هستید یک ایمیل بلند بنویسید یا آواز بخوانید، این وضعیت عدم تحرک حس ترسناک و غیرطبیعی به شما می‌دهد. پژوهش‌ها نشان داده که حرکت فیزیکی مانند خط خطی کردن هنگام تفکر یا نوشتن چیزها برای یادآوری به فعالیت‌های شناختی ما کمک می‌کند. بنابراین فیجت و یا بهتر بگوییم استفاده از چیزی مثل اسپینر می‌تواند به ما در فکر کردن و بیان افکارمان کمک کند.

4-افزایش حس آرامش

شاید یکی از فواید اسپینر عمل کردن آن مثل یک آیین باشد. رسوم و آیین‌ها می‌توانند پیش‌بینی‌پذیری، آشنایی و ساختار آرامش‌بخشی را ارائه کنند که ممکن است تا حدی در زندگی واقعی غایب باشد. حرکات تکراری مثل فشردن یک توپ اسفنجی یا ضرب گرفتن با مداد می‌تواند به‌عنوان آیین‌هایی کوچک شما را آرام کنند. چرخاندن یک اسپینر بین انگشتان هم چیزی شبیه یک آیین کوچک است و می‌تواند شما را آرام کند.

از طرفی مهارت در چرخاندن و بازی با این نوع وسایل بازی باعث تحسین و جلب توجه دیگران می‌شود؛ یعنی حرکتی که اگر بدون این اسباب بازی انجام دهید شما را فردی عصبی نشان می‌دهد، با استفاده از آن دقیقا برعکس شده و می‌تواند موجب جلب توجه دیگران به مهارت شما و افزایش اعتماد به نفس‌تان شود.

5-وابستگی عاطفی

ارتباط عاطفی یک نیاز اساسی انسانی است که مردم تا حدی می‌توانند آن را با یک پتو، توپ، اسباب‌بازی یا شی مورد علاقه‌ی دیگر ارضا کنند. شاید فیجت کمک می‌کند به یک شیء وابستگی عاطفی پیدا کنید. مطمئنا منظورمان این نیست که فیجت اسپینر می‌تواند جای کسی را در زندگی شما بگیرد. با این حال می‌تواند به عنوان یک شی دوست داشتنی به شما کمک کند.

6-راهی برای خارج شدن از سکون

اسپینر مانند دیگر فیجت‌ها می‌تواند از نظر فیزیولوژیکی ما را فعال نگه دارد و با بی‌تحرکی این روزهای ما مقابله کند. تحقیقات نشان داده که فیجت ریسک مرگ مرتبط با نشستن بیش از حد را در زنان کم می‌کند. پژوهشی دیگر روی دیابتی‌ها و افراد چاق نشان داده که فیجت می‌تواند در سوزاندن کالری مقداری موثر باشد. البته بازی با فیجت اسپینر به هیچ عنوان جای ورزش کردن را نمی‌گیرد.

7-فواید اسپینر برای اوتیسم و بیش فعالی

تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد حرکت کردن یا حرکت دادن بخشی از بدن، به کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی بیش فعالی کمک می‌کند بر روی کارهای خود تمرکز کنند. همچنین اسباب بازی مانند اسپینر که به کودکان اجازه دهد با آن درگیر شوند، می‌تواند مزایایی را برای افراد مبتلا به اوتیسم داشته باشد. کودکانی که به اوتیسم مبتلا هستند حرکات و رفتارهای تکراری را می‌پسندند، اسپینرها به خوبی می‌توانند خشم نهفته این افراد را تخلیه کند.

با این حال در حال حاضر متخصصین در مورد فواید اسپینر اختلاف نظر دارند. بسیاری معتقدند که این وسیله برای بیماران بیش فعال و اوتیسم بسیار کاربردی است چرا که آنان نیاز به یک محرک دائم دارند و اینگونه وسایل بازی به آن‌ها برای تمرکز کردن کمک می‌کند. و عده‌ای دیگر معتقدند که این وسیله به دلیل ظاهر خود، مانع تمرکز کودک بر معلم یا مربی خود خواهد شد وباعث اختلال در تمرکز می‌شود. در واقع شواهد علمی قطعی وجود ندارد که این وسیله بتواند در درمان اوتیسم یا بیش فعالی موثر باشد. کاترین راس کلر، یک تراپیست اظهار کرده که این وسیله برای کودکانی قابل کاربرد است که زیر نظر یک مربی یا پرستار با این وسیله کار کنند و از آن استفاده درستی شود.

مضرات استفاده از اسپینر

یکی از نگرانی‌های بزرگی که در مورد اسپینرها وجود دارد، خفگی ناشی از خوردن بخش‌های کوچکی از این اسباب بازی و همچنین گزارشات غیر رسمی در مورد وجود سرب در این اسپینرهاست. بنابراین این اسباب بازی‌ها می‌توانند خطرناک باشند و به همین خاطر کودکان زیر سه سال نباید با آنها بازی کنند.

مشکل دیگر اسپینرها معتاد شدن به آنهاست. کودکان بسیاری در سراسر دنیا از این وسیله بازی استفاده می‌کنند. طبق آمار معلمین دانش آموزان زیادی هستند که با اسپینرهای خود سر کلاس درس حاضر می‌شوند و هنگام درس مشغول چرخاندن اسپینر هستند. بازی‌هایی که نیاز به رجوع مجدد در طی روز دارند نوعی اعتیاد کاذب در نوجوان ایجاد می‌کند. به نحوی که کودک یا نوجوان حس می‌کند مدام باید به وسیله این اسباب بازی آرامش روزانه خود را کسب کند.