علت بد دهنی کودکان چیست و راهکار مواجهه با آن

 عامل مهمی که باعث بد دهنی کودکان می‌شود  تشویق است. در واقع وقتی فرزند خردسال با شیرین زبانی کلمه زشتی را بر زبان جاری می‌کند، افراد شادمانی کرده و مغلوب احساسات خود می‌شوند و همین امر باعث تشویق کودک می‌شود.

دومین عامل موثر در بد زبانی کودکان  عصبانیت است گاهی کودک با تقلید از بزرگ‌ترها در موقع عصبانیت اقدام به گفتن حرف‌های ناپسند می‌کند. بدزبانی ‌در کودکان معمولا از راه آموختن و مواجه شدن با کلمات نامناسب به وجود می‌آید، بدزبانی در کودکان معمولا از سن ۳ سالگی آغاز شده و تا دوره کودکی ادامه دارد.

خیلی از کودکان و نوجوانان در دوران رشد و ارتباط با همسالان و رسانه ها و ارتباط با اعضای فامیل و دوست و آشنا جملاتی را یاد می گیرند که شاید اصلا معنی اش را هم ندانند اما در موقعیت های مرتبط آن را تکرار می کنند و موجبات ناراحتی خانواده را فراهم می کنند. گاه پیش می آید حتی برای لجبازی با مادر و  پدر بیشتر از این لغات استفاده می کنند و بنابراین خیلی پدر مادرها به این بچه ها لقب بد دهن هم می دهند.

کودک سه تا چهار ساله کم کم متوجه می شود پدر و مادرش به برخی لغات و کلمات حساس هستند و بقیه به برخی حرف هایش انعکاس نشان می دهند همین باعث می شود کودک به دنبال امتحان مجدد بر بیاید و حسن شوخ طبعی اش به عبارتی گل کند. طرف برخورد با بچه ای که بد صحبت می کند اگر با همان بد صحبت کردن باشد، نهایتا به تشدید رفتار می انجامد.

پدر و مادرها در این موقعیت باید بیاد داشته باشند که اولا از صحبت بچه هایشان در این طور مواقع خشمگین نشوند و بدانند حرفی که یک بچه زیر سن پیش دبستانی می زند، نمی داند  و اطلاعی از معنی آن ندارد بنابراین بچه را نباید به خاطر برخی کلمات و لغت ها مواخذه کنند.

اصول طرز برخورد با کودکان بد دهن

قبل از هر چیز، پیش از آنکه از خشم برافروخته شوید، به‌یاد داشته باشید کودکان سنین پیش‌دبستانی معنای ناسزایی را که گفته‌اند، نمی‌دانند. علاوه‌براین، شما تنها پدرومادری نیستید که با این مشکل مواجه‌‌اند. بسیاری از والدین هرازگاهی ناچارند کودک‌شان را در این سنین به‌خاطر بددهنی سرزنش کنند.

یک کودک ۳ یا ۴ ساله کم‌کم متوجه این نکته می‌شود که بعضی کلمات توجه اطرافیان را برمی‌انگیزد و پدرومادر را به پاسخ وا می‌دارد. این یافته، کودک را که به‌دنبال امتحان حدومرزهاست، به‌هیجان می‌آورد. در نظر کودکی که حس شوخ طبعی او درحال شکل‌گیری است، نام برخی از اندام‌های خصوصی بدن صرفا خنده‌دار می‌آید. در هر صورت، این طرز برخورد با کودکان بد دهن است که نهایتا باعث تعدیل این رفتار یا تشدید آن خواهد شد.

۱. درباره‌ی ارزش‌های خانوادگی‌تان فکر کنید

ارزش‌های خانواده نقش مهمی در چگونگی واکنش انتخابی شما به بد دهنی دارد. برای برخی خانواده‌ها، اینکه بچه‌ها، ناسزاهای متداول را به‌کار می‌برند اهمیت خاصی ندارد. در برخی دیگر از خانواده‌ها کاربرد این کلمات به‌سرعت با واکنش رو‌به‌رو خواهد شد. در هر حالت شما باید با فرزندان‌تان درباره‌ی ارزش‌های متفاوت افراد مختلف صحبت کنید تا آنها بدانند کلمات کاربردی‌شان ممکن است برای دیگران آزاردهنده باشد. اگر خانواده‌ای هستید که مطلقا این کلمات را ممنوع می‌دانید با فرزندتان صحبت کنید تا از این موضوع آگاه شود.

۲. دلیل بد دهنی کودک‌تان را بیابید

زمانی که می‌خواهید به بددهنی فرزندتان رسیدگی کنید، به دلایل احتمالی این کار او فکر کنید. اینکه چه وقت و چگونه بد دهنی می‌کند، اهمیت دارد. رفتار کودک ۵ ساله‌ای که فحشِ شنیده در اتوبوس را تکرار می‌کند، بسیار متفاوت از پسر ۱۵ ساله‌ای است که به معلمش فحش داده.

۳. الگوی خوبی باشید

مراقب رفتارهایتان به‌عنوان الگویی برای کودکان باشید. اگر خیلی فحش می‌دهید، احتمالا کودک‌تان هم همین کار را خواهد کرد. به‌صرف اینکه به او بگویید: «این حرف‌ها مال بزرگ‌‌ترهاست؛ به‌خاطر همین من می‌تونم بگم اما تو نه»، بددهنی او را متوقف نخواهد کرد. کودکان می‌خواهند مانند بزرگ‌سالان باشند و کار شما را تکرار خواهند کرد.

۴. اگر کودک به‌دنبال جلب‌توجه است، کارش را نادیده بگیرید

کودکان اغلب مرتکب رفتارهایی می‌شوند که توجهات زیادی را جلب می‌کند. اگر شما به کلمات بدی که به‌کار می‌برد، بخندید یا واکنش افراطی نشان بدهید، تقریبا تضمین کرده‌اید که باز هم آن کلمه را تکرار کند.

بی‌توجهی می‌تواند به‌عنوان اولین قدم برخورد مقابله‌ای خوبی باشد؛ به‌خصوص برای بچه‌های کم‌سال‌تر. اگر فحش تکرار شد، در عین اینکه توجه خاصی نشان نمی‌دهید، برایش توضیح دهید که این کلمه‌ی خوبی نیست و دیگر نباید آن را تکرار کند.

۵. برای فحش دادن قانون داشته باشید

اگر بد دهنی کودک به مشکل تبدیل شده، ممکن است به وضع قوانینی نیاز باشد. قانونی که می‌گوید «از زبان مناسب استفاده کن»، می‌تواند کمک‌کننده باشد. ممکن است کودک به هشدارها و یادآوری نیاز داشته باشد تا بفهمد «مناسب» یعنی چه. پدرومادرهای دیگر ممکن است قانونی را ترجیح بدهند که می‌گوید «فقط در اتاقت می‌تونی فحش بدی تا کس دیگه‌ای اونها رو نشنوه.»

روش های برخورد با بد دهنی کودکان

  • در اکثر موارد، بی اعتنایی به چنین رفتارهایی (نخندیدن، لبخند نزدن و یا عصبانی نشدن)، باعث می شود در مدت کوتاهی، این مشکل رفع شود. توجه بیش از حد به این رفتارها، باعث می شود که کودك به این اعمال زشت ترغیب شود. بی توجهی به طورکامل و بیان کردن نتایج و اثرات تخریبی ناسزاگویی به صورت قصه و داستان براي کودکان بسیار تاثیر گذار است.
  • اگر کودکتان در زمان عصبانیت فحش می دهد، روش هاي جایگزین را به او بیاموزید. به او بیاموزید که چگونه به جاي فحش دادن به کسی، احساسش را نسبت به مخاطبش بیان کند. براي نمونه : (به جاي اینکه به کسی بگی بیشعور، برایش توضیح بده بابت کاري که کرده از او ناراحت شدي).
  • کودك را به استفاده از واژه هاي دیگر ترغیب کنید. او به به واژه هایی نیاز دارد که از طریق آن بتواند هیجانات و ناراحتی اش را بیان کند. او را تشویق کنید که به جاي استفاده از واژه ها و عبارت هاي توهین آمیز که ممکن است او را به درد سر بیندازد، از عباراتی استفاده کند که ناراحت کننده و رکیک نیستند. شما میتوانید در پیدا کردن این واژه هاي جایگزین به کودکتان کمک کنید.
  • در صورت حذف عبارات ناسزا توسط کودك، او را تشویق کنید. به کودکتان نشان دهید وقتی درست و مودبانه  صحبت می کند چقدر از او راضی هستید.