همراه با رویا، همه‌ٔ مشکلات زندگی در حالت بیداری به حالت خواب منتقل می‌شوند؛ همه چیز جز آنچه ممکن است تا حدی باعث ایجاد سازگاری و مصالحه میان شخص با زندگی شود.
معنای رویاهای کودکان
فروید معتقد است: «به گمان من، ساده‌ترین رویاها را در میان کودکان می‌توان مشاهده کرد، کودکانی که فعالیت‌های روانیشان مسلماً به پیچیدگی فعالیت‌های روانی بزرگسالان نیست. روان‌شناسی کودکان برای روان‌شناسی بزرگسالان همان فایده‌ای را دارد که بررسی ساختار یا روند رشد حیوانات پست‌تر برای تحقیق در باب ساختار راسته‌های عالی‌تر حیوانات دارد. تا کنون برای استفاده از روان‌شناسی کودکان به این منظور تلاش‌های آگاهانه‌ٔ معدودی صورت گرفته‌اند.»
رویاهای کودکان خردسال اغلب معطوف بر تحقق آرزوهای جزئی و کوچک‌اند و به همین دلیل در قیاس با رویاهای بزرگسالان، به هیچ‌وجه قابل توجه نیستند. این رویاها نمایانگر مشکلی که باید حل بشود نیستند، اما به عنوان دلیل اثبات این واقعیت که رویا، در جوهر ذاتی‌اش، تحقق یک میل یا آرزوست، بی‌نهایت ارزشمندند. فروید از میان رویاهایی که فرزندان یا کودکان نزدیکان خودش دیده‌اند، چند نمونه رویای این‌چنینی را مطرح می‌کند. او می‌گوید: «اگر بپذیریم که حرف زدن کودکان در خواب به حیطه‌ٔ رویاها مربوط می‌شود، می‌توانم رویای ذیل را به عنوان یکی از نخستین رویاهای مجموعه‌ام توصیف کنم:
آرزوها و رویاهای کودکی و تحقق رویا در بزرگسالی
حتما به خاطر دارید که وقتی کودک بودید، از شما می‌پرسیدند دوست دارید در آینده چه شغلی داشته باشد. شغل یکی از چیزهایی است که بچه‌ها زیاد درباره‌ی آن فکر می‌کنند ولی رویاپردازی کودکان به انتخاب شغل محدود نمی‌شود. بسیاری از این رویاها اهداف کاملا قابل دستیابی است. وظیفه‌ی والدین این است که مسیر تحقق این رویاها را برای کودکان هموار کنند. با این روش‌ها می‌توانید به بچه‌ها کمک کنید تا در جهت دستیابی به اهداف و رویاهایشان قدم بردارند.
۱. رویاهای کودکان را نادیده نگیرید
کودکان رویاهای بزرگی دارند و این مهم‌ترین ویژگی کودکان است. همه‌ی ما وقتی کودک بودیم آرزوهای بزرگی در سر داشتیم. بسیاری از آرزوها و رویاهای دوران کودکی قابل دستیابی هستند. تا زمانی که کودکان روی آن‌ها تمرکز داشته باشند، هر چیزی امکان‌پذیر است. به همین دلیل، هرگز نباید رویاهای آن‌ها را نادیده بگیرید. نادیده گرفتن رویای کودکان یا نادیده گرفتن حق آن‌ها برای رویاپردازی باعث می‌شود که فرصت‌های موجود برای دستیابی به اهداف را برای کودکان از بین ببرید و آن‌ها را دلسرد کنید.
۲. مانع کودکان برای رویاپردازی نشوید
اگر کودک شما به شما می‌گوید که قصد دارد اولین فضانوردی باشد که به مریخ سفر می‌کند، با گفتن جملات دلسردکننده، مانع رویاپردازی او نشوید. والدین با انجام کارهای زیر معمولا باعث سرخوردگی کودکان در رویاپردازی می‌شوند؛
- رویاهای کودکان را نادیده می‌گیرند.
- کودکان را کنترل می‌کنند.
- مهارت‌های لازم برای زندگی را به کودکان یاد نمی‌دهند.
- امکان تحصیل و یادگیری مناسب و مرتبط را برای آن‌ها فراهم نمی‌کنند.
- دید منفی خود نسبت به زندگی را به آن‌ها منتقل می‌کنند.
وظیفه‌ی شما به‌عنوان والدین این است که کودک را برای طی کردن مسیر موفقیت آماده کنید. اگر کودکان را حتی قبل از شروع مسیر، دلسرد کنید این رفتار حتی در بزرگسالی روی نگرش آن‌ها نسبت به زندگی تأثیر می‌گذارد. حتی اگر خودتان دید منفی نسبت به زندگی و آینده دارید، نباید اجازه دهید که این احساس ناخوشایند به کودکان منتقل شود.
۳. الگوی خوبی برای بچه‌ها باشید
بچه‌ها آنچه را که زندگی می‌کنند یاد می‌گیرند و آنچه را یاد می‌گیرند در زندگی به کار می‌برند. والدین همیشه بهترین الگو برای بچه‌ها هستند و آن‌ها معمولا رفتار والدین را تقلید می‌کنند. آن‌ها به کارهایی که والدین انجام می‌دهند افتخار می‌کنند و تشویق‌های پدر و مادر را مانند استانداردی برای بررسی میزان موفقیت خود در نظر می‌گیرند.
موفقیت و ثروت، محصول یک فرایند است و هر کسی می‌تواند به آن‌ها دست پیدا کند. کودکی که در یک محیط موفق رشد می‌کند و در یک خانواده‌ی موفق بزرگ می‌شود، فرایند رسیدن به موفقیت را زندگی کرده است و بعدا آن را در زندگی خود به کار می‌برد. در واقع روش زندگی موفق، به استانداردی برای زندگی و عملکرد او تبدیل می‌شود.
در مقابل، دست نیافتن به موفقیت هم یک فرایند است و هر کسی می‌تواند به آن فردی تبدیل شود که هرگز به هیچ کدام از اهدافش نرسیده است. کودکی که در یک خانواده‌ی ناموفق بزرگ می‌شود با این ذهنیت رشد می‌کند و همان روند را در زندگی دنبال می‌کند. به همین دلیل است که والدین باید تلاش کنند الگوی خوبی برای فرزندان باشند.
در بیشتر مواقع و به شکل‌های مختلف، شما به‌عنوان والدین در موفقیت فرزندان خود نقش دارید. البته در بسیاری از مواقع، کودکان شیوه‌ی متفاوتی از والدین خود را در پیش می‌گیرند ولی شما نباید روی این احتمال تکیه کنید. در عوض، باید تمام تلاشتان را به کار ببندید تا نمونه‌ی موفقی برای فرزندان خود باشید.
۴. به کودکان کمک کنید که تلاش کنند
هم زمان که کودکان بزرگ می‌شوند، به مرور زمان نسبت به موضوعات مختلفی علاقه نشان می‌دهند و به برخی چیزها توجه بیشتری دارند. این علایق کم‌کم به آرزو و رویا برای آن‌ها تبدیل می‌شود. مثلا پی می‌برند که به نقاشی علاقه دارند و بعد تصمیم می‌گیرند که بزرگترین نقاش دنیا شوند. اگر هدف شما این است که کودکان خود را به رویاهایشان نزدیک تر کنید، باید به آن‌ها یاد بدهید که چطور و از چه مسیری به این اهداف برسند. به آن‌ها یاد بدهید که با نشستن و تصور کردن، به هیچ هدفی نمی‌رسند. برای هدایت آن‌ها در مسیر رسیدن به آرزوها این چند قدم را بردارید:
از آن‌ها بخواهید رویاها و اهداف خود را بنویسند. نوشتن رویاها به کودکان کمک می‌کند که یک ایده‌ی کلی درباره‌ی هدفشان داشته باشند و این نوشتن، آن‌ها را متعهد می‌کند تا دست از تلاش برندارند.
درباره‌ی رویای آن‌ها تحقیق کنید. هر چقدر بچه‌ها و شما بیشتر درباره‌ی این رویاها اطلاعات کسب کنید، برایتان واقعی‌تر و ملموس‌تر می‌شود. تحقیق کردن، اطلاعات لازم درباره‌ی روش‌های تبدیل یک رویا به واقعیت را در اختیار شما و کودکتان می‌گذارد و با استفاده از آن می‌توانید شرایط را برای موفقیت فراهم کنید.
یک محدوده‌ی زمانی برای موفقیت در نظر بگیرید. در نظر گرفتن یک تاریخ مشخص برای رسیدن به هدف، کمک می‌کند که تمرکزتان را حفظ کنید. مثلا برای بچه‌ها و البته با کمک خودشان می‌توانید این هدف را تعیین کنید که مثلا تا قبل از تولد ۱۶ سالگی، باید این دوره‌های آموزشی را برای یاد گرفتن نقاشی گذرانده باشند.
برنامه‌ای برای تلاش بنویسید. چطور می‌خواهید به هدفتان برسید؟ کودک شما در چند مرحله باید به هدف نزدیک تر شود؟ برای رسیدن به هدف باید چه قدم‌هایی بردارید و چه مهارت‌هایی یاد بگیرید؟ آیا تحصیلات خاصی برای رسیدن به این رویا لازم است؟ این برنامه، مسیر کلی کودک را مشخص می‌کند.
۵. از آن‌ها حمایت کنید
کودکان درست مثل بزرگسالان، برای رسیدن به اهداف و رویاهای خود، انگیزه‌ی درونی دارند. اما انگیزه‌ی درونی به تنهایی برای هدایت آن‌ها به سوی موفقیت کافی نیست. انگیزه‌ای که شما به آن‌ها می‌دهید نه تنها برای رسیدن به موفقیت آن‌ها ضروری است بلکه از نظر احساسی هم برایشان اهمیت دارد. برای بچه‌ها مهم است که چطور درباره‌ی رویاهایشان فکر می‌کنید. شما به‌عنوان مادر و پدر، قهرمان زندگی کودکان هستید به همین دلیل حمایت‌های شما برای کودکان بسیار مهم است.
اگر طرفدار و حامی آن‌ها باشید، همه چیز برایشان ممکن می‌شود. اگر شما به آن‌ها چراغ سبز نشان دهید، با اطمینان بیشتری قدم برمی‌دارند. وقتی شرایط برایشان سخت می‌شود، برای دریافت حمایت به شما روی می‌آورند و حمایت‌های شما برای آن‌ها باعث دلگرمی است.
۶. امکانات لازم را برای آن‌ها فراهم کنید
هدف و رویای کودک هر چه که باشد، به مقدماتی برای رسیدن به آن نیاز دارد. مثلا گذراندن دوره‌های آموزشی، منابع مطالعاتی، وسایل و… شما به شکل‌های مختلف می‌توانید امکانات لازم برای تحقق رویاهای کودکی را برای بچه‌ها فراهم کنید. با یک گردش علمی در موزه، با خرید کتاب، با تهیه‌ی دوره‌های آموزشی و پیدا کردن مربی و آموزشگاه خوب می‌توانید قدم مهمی برای موفقیت بچه‌های خود بردارید.
۷. فرزندان خود را از منفی‌گرایی دور کنید
بچه‌ها تعادل عاطفی بسیار خوبی دارند. آن‌ها می‌توانند به راحتی انگیزه بگیرند یا بی‌انگیزه شوند. برای اطمینان از اینکه بچه‌ها همیشه آماده‌ی چالش‌های زندگی هستند، همیشه جنبه‌های مثبت و روشن را به جای استفاده از تاکتیک‌های ایجاد ترس و مثال‌های منفی، به آن‌ها نشان دهید.
تأثیرات و تفکرات منفی باعث می‌شود فرزند شما از حیاتی‌ترین انتخاب‌های زندگی ترس داشته باشد. از طرف دیگر، راهنمایی مثبت، باعث می‌شود کودک در هنگام تصمیم گیری‌های دشوار، بااطمینان قدم بردارد.
دیدگاه خود را بنویسید