چاقی و اضافه وزن در کودکان

اضافه وزن در  کودکان یکی از مهم ترین مشکلات در قرن اخیر است.در واقع این بحران، یک بحران جهانی است و اکثرا کودکانی  که شهرنشین هستند و در کشور هایی با درآمد متوسط یا کم زندگی می کنند دچار این مشکل می شوند.

تناسب اندام،تغذیه،فعالیت بدنی

وقتی صحبت به کاهش وزن می رسد،رژیم هایی به شما پیشنهاد می شود که اطمینان نتیجه سریع را به شما می دهد ولی این رژیم ها نیاز های غذایی شما را محدود می کند و می تواند به سلامتی شما آسیب بزند ضمنا بعد از مدتی برگشت پذیر است.

دستیابی به تناسب اندام تنها با یک رژیم غذایی موقت امکان پذیر نیست بلکه به سبک زندگی شما بستگی دارد که شامل؛تغذیه سالم،فعالیت بدنی منظم و متعادل سازی مقدار کالری که از رژیم غذایی خود بدست می آورید با مقدار کالری که بدن شما نیاز دارد.راجبه   روش های ایمن برای کنترل تناسب اندام می توان به خواب مناسب،کاهش استرس،حفظ رژیم غایی سالم(خوردن میوه و سبزیجات) و فعالیت های منظم بدنی(پیاده روی و ورزش) اشاره کرد.

چه میزان فعالیت بدنی کافی است؟

دو ساعت و سی دقیقه فعالیت بدنی در هفته برای بزرگسالان کافی است.(روزانه بیست و دو دقیقه یا سه روز در هفته هر بار پنجاه دقیقه).این فعالیت ها باید شامل تمرینات هوازی متوسط مانند پیاده روی سریع و تمرینات کششی عضلات باشد. این تمرینات کششی باید تمام عضلات اصلی بدن مانند؛پا،باسن،کمر،شکم،سینه،شانه و بازو را درگیر کنند.افزایش سختی و مدت زمان فعالیت بدنی     می تواند به سلامتی و تناسب اندام شما بیشتر کمک کند.کودکان و نوجوانان را تشویق کنید تا حداقل شصت دقیقه در روز فعالیت بدنی داشته باشند.

چه چیزی باعث چاقی در کودکان می شود؟

کودکان به دلایل مختلفی چاق می شوند. عوامل اصلی این اختلال، عبارتند از:

  • عوامل ژنتیکی
  • بی تحرکی فیزیکی
  • الگوهای غذایی ناسالم و یا ترکیبی از این عوامل

چاقی در کودکان به دلیل شرایط پزشکی مانند مشکلات هورمونی جزء موارد نادر است. یک معاینه ی جسمی و فیزیکی و آزمایش خون این مسئله را تشخیص می دهد.

اگرچه در اغلب موارد، کل اعضای خانواده مشکلات وزنی را به ارث می برند، اما هر کودکی که خانواده ای چاق دارد لزوما اضافه وزن نخواهد داشت. کودکانی که والدین، برادر و یا خواهر چاق دارند به شدت در معرض خطر اضافه وزن هستند اما ممکن است این چاقی از رفتارهای خانوادگی مانند تغذیه و عادت های ورزشی نشات بگیرد.

چرا کودکان و نوجوانان درگیر چاقی و اضافه وزن می شوند؟

در ایالات متحده آمریکا، چاقی در کودکان یک مساله ی رایج است و تقریبا یکی از هر سه کودک و نوجوان اضافه وزن دارد. کودکان چاق هرچه بزرگتر می شوند، سلامتی شان در معرض مشکلات جدی تری همچون موارد زیر قرار می گیرد.

  • بیماری های قلبی
  • دیابت
  • فشار خون بالا
  • کلسترول بالا
  • آسم
  • آپنه خواب
  • برخی از انواع سرطان

چاقی مفرط می تواند باعث بیماری های کبدی و آرتروز شود.

کودک چاق ممکن است احساس بدی نسبت به هیکل خود داشته باشد و انزوا طلب شود.  این احساسات می تواند در یادگیری، دوست یابی و تعامل کودک با دیگران نیز مداخله کند.

از کجا بفهمم که فرزندم اضافه وزن دارد؟

کودک در طول رشد خود تغییرات وزنی را تجربه می کند که امری طبیعی است. بنابراین، تشخیص اینکه آیا فرزند شما چاق است برایتان دشوار خواهد بود. اگر نگران وزن فرزندتان هستید، برای سنجش وزن وی با پزشک خانوادگی خود صحبت کنید. دکتر با اندازه گیری شاخص توده ی بدنی بر مبنای قد و وزن می تواند چاقی یااضافه وزن کودک را تشخیص دهد.

چطور شاخص توده بدنی کودکانمان را محاسبه کنیم؟

درصد BMI این امکان را به دکتر می دهد تا کودک شما را با کودکان هم سن، هم قد و هم جنس دیگر مقایسه کند. اگر بی ام آی فرزند شما ۸۵% بیش از دیگر کودکانی باشد که سن، قد و جنسیت مشابهی دارند، او اضافه وزن دارد. و اگر این شاخص ۹۵% بیشتر از کودکان هم سن، هم قد و هم جنس باشد، متاسفانه مبتلا به چاقی است.

چاقی کودک چطور ایجاد می‌شود؟

ژنتیک از دلایل چاقی کودک

  • در بعضی موارد، چاقی در یک خانواده ارثی است.
  • احتمال چاقی در فردی که برادر یا خواهرش یا پدر و مادرش چاق باشد، بیشتر است.
  • عوامل ژنتیکی و ارثی به این معنی نیست که حتما کودک چاق می‌شود. چاقی در این کودکان تنها در صورتی اتفاق می‌افتد که بیشتر از میزان مورد نیازش، انرژی دریافت کند.

عادات غذایی نادرست از دلایل چاقی کودک

  • مصرف بیشتر غذاهای آماده، خوراکی‌های بسته بندی شده و فرآوری شده و نوشابه به جای غذاهای سالم مانند سبزی‌ها، غلات و میوه.
  • دریافت کالری و چربی بالاتر و مواد مغذی کم در رژیم غذایی روزانه.

میزان پایین فعالیت بدنی و ورزشی از دلایل چاقی کودک

  • تماشای تلویزیون و بازی‌های کامپیوتری منجر به تحرک و فعالیت بدنی کمتر و در نتیجه چاقی کودکان می‌شود. مثلا در آمریکا بچه‌ها به صورت متوسط روزی 3 ساعت فقط تلویزیون نگاه می‌کنند.
  • وقتی که تلویزیون نگاه می‌کنند یا در حال بازی‌های کاپیوتری هستند، نه تنها فعالیت کمتری دارند؛ از خوراکی‌ها و تنقلات پر کالری بیشتری استفاده می‌کنند.

بعضی شرایط بدنی و بیماری از دلایل چاقی کودک

گاهی عدم تعادل در هورمون‌ها یا سایر مواد شیمیایی یا اختلالات ارثی در متابولیسم بدن باعث چاقی کودک می‌شود؛ اما این موضوع بسیار نادر است. در کنار این مسئله مقاومت انسولین نیز می‌تواند باعث چاقی کودکان شود. در واقع انسولین ذخیره انرژی را کنترل می‌کند و مسئول ذخیره چربی بیش از اندازه است. هنگامی که کودک عادات غذایی غلطی را در پیش می‌گیرد و کالری زیاد مصرف می‌کند؛ این عمل باعث افزایش مقاوت به انسولین شده و در نتیجه چربی بیشتری در بدن ذخیره می‌شود.