سندرم رایز چیست؟

سندرم رایز نوعی بیماری کمیاب در کودکان است، این نوع بیماری بیشتر زمانی بروز پیدا می کند که بدن کودک درگیر یک بیماری ویروسی (مانند آنفولانزا، سرماخوردگی یا آبله‌مرغان)  شده باشد، و از آسپرین برای بهبودی استفاده کنند. به گفته ی پزشکان چون نمی توانیم بطور صددرصد مطمئن شویم که عامل بیماری کودکان ویروسی است یا خیر، به هیچ عنوان به کودکان آسپرین ندهیم چون احتمال بروز سندرم رایز افزایش پیدا می کند.

سندرم رایز می‌تواند در هر فردی و در هر سنی بروز کند، اما معمولا کودکان چهار تا دوازده ساله را هدف قرار می‌دهد و هرچند می‌تواند در هر زمانی از سال رخ بدهد، اما میزان بروز آن در ماه‌های شیوع آنفولانزا (دی، بهمن و اسفند) بیشتر است.

علایم  سندرم رایز چیست؟

در کودکان، اولین نشانه  سندرم رایز معمولا استفراغ دائمی است، اما کودک ممکن است حالت اسهال هم داشته باشد. سایر علایم اولیه سندرم رایز عبارتند از: تب، تنفس نامنظم، بیحالی یاخواب‌آلودگی.

سندرم رایز اگر به موقع درمان نشود با اختلال در عملکرد مغز، می تواند باعث بیش‌فعالی یا تشنج یا صرع در کودکان شود، ودر موارد شدیدتر باعث به کما رفتن و حتی مرگ کودک می شود.

چگونه می‌توانم از کودکم در برابر سندرم رایز محافظت کنم؟

آسپیرین ندادن به کودک، بهترین دفاع است. علت این بیماری ناشناخته است اما تحقیقات نشان می‌دهند که استفاده از آسپیرین یا داروهای حاوی آسپیرین در کودکانی که بیماری ویروسی دارند یا به تازگی از یک بیماری ویروسی بهبود پیدا کرده‌اند، می‌تواند منجر به بروز این سندرم شود. در واقع، 90 تا 95 درصد از مبتلایان به این سندرم، در یکی از بیماری‌های ویروسی اخیر خود از آسپیرین استفاده کرده‌اند.

سندرم رایز واگیردار نیست، پس لازم نیست نگران آن باشید که کودک شما این بیماری را از دیگری بگیرد.

برای مراقبت از سلامت کودک، احتیاطهای زیر را رعایت کنید:

هیچ‌وقت به کودک خود (یا افراد زیر 19 سال) آسپیرین ندهید. در عوض، از استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش درد یا تب استفاده کنید. (اگر کودک کمتر از 3 ماه دارد، هیچ‌گونه دارویی را بدون توصیه پزشک به او ندهید.)

اگر به کودک شیر می‌دهید، داروی حاوی آسپیرین را مصرف نکنید زیرا این دارو از طریق شیر مادر نیز منتقل می‌شود.

برچسب‌های داروها را به دقت بخوانید تا از استفاده تصادفی از آسپیرین برای کودک پرهیز کنید: بسیاری از داروهایی که در داروخانه‌ها بدون نسخه فروخته می‌شوند، مانند داروهای معده یا داروهای سرماخوردگی و سینوزیت، حاوی آسپیرین هستند. واژه‌هایی همچون سالیسیلات، استیل‌سالیسیلات، اسید استیل‌سالیسیلیک، سالیسیلامید و فنیل سالیسیلات ممکن است به جای آسپیرین استفاده شوند.

علت سندرم رایز درکودکان:

علت اصلی ابتلا به سندرم ری هنوز نامشخص است. شایع‌ترین دلایل ابتلا به سندرم ری با عفونت‌های ویروسی همراه است که به دلایل زیر ایجاد می‌شوند:

  • عفونت ریه و دستگاه تنفسی: 60 تا 75 درصد از موارد این گونه است.
  • آبله‌ مرغان: 15 تا 30 درصد موارد نیز به این دلیل اتفاق می‌افتد.
  • آنفولانزا
  • در برخی موارد نیز سندرم ری (رایز) ممکن است به دلیل اختلالات متابولیسمی ایجاد شود که با ابتلا به بیماری‌های ویروسی خود را نشان می‌دهند.

تشخیص سندرم رایز درکودکان:

سندرم ری پس از مشاهده علائمی که به سرعت خود را نشان می‌دهند و انجام برخی از آزمایش‌ها تشخیص داده می‌شود. متخصص اطفال حین انجام معاینات بالینی سوابق کامل پزشکی کودک را بررسی می‌کند. وی همچنین در مورد ابتلا به سرماخوردگی یا عفونت‌های ویروسی که کودک اخیراً به آنها مبتلا شده است از شما سؤال می‌پرسد و همچنین در مورد مصرف آسپیرین یا داروهای حاوی آسپیرین از شما سوال می‌کند. آزمایش‌های تشخیصی نیز ممکن است برای تأیید تشخیص ابتلا به سندرم ری انجام شود. برخی از آزمایش‌های تشخیصی عبارتند از:

  • آزمایش تست عملکرد کبد و آزمایش خون
  • آزمایش ادرار و آزمایش مدفوع
  • بیوپسی کبد: مقدار کمی از بافت کبد برداشته شده تا مطالعات لازم برای تشخیص ابتلا به بیماری‌های مختلف روی آن انجام شود.
  • الکتروانسفالوگرام (EEG): در این فرایند فعالیت‌های الکتریکی مسترم مغز با وسیله‌ای به نام الکترود که به جمجمه وصل می‌شود. ثبت و ضبط می‌شود.
  • لومبار پانکچر (تپ نخاعی): یک سوزن مخصوص در قسمت پایین کمر و در کانال نخاع قرار داده می‌شود. فشار داخل کانال نخاعی و مغز از این طریق اندازه‌گیری می‌شود. مقدار کمی از مایع نخاعی از این طریق برداشته شده و به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا برای ابتلا به عفونت یا بیماری‌های دیگر مورد آزمایش قرار گیرد. مایع نخاعی مایعی است که در مغز و نخاع کودک وجود دارد.
  • اندازه‌گیری فشار داخل جمجمه: در این آزمایش، فشار داخل سر و جمجمه کودک اندازه‌گیری می‌شود.